ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name) : Dalbergia cochinchinensis Pierre.
ชื่อวงศ์ (Family name)
: Fabaceae
ชื่ออื่นๆ : ขะยุง (อุบลราชธานี), แดงจีน (ปราจีนบุรี), ประดู่ตม, ประดู่น้ำ (จันทบุรี), พะยูงไหม (สะบุรี), ประดู่ลาย (ชลบุรี), ประดู่เสน (ตราด), กระยง, กระยุง
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่ ลำต้นสูง 15-30 เมตร ทรงพุ่มรูปไข่หรือแผ่กว้าง โปร่ง ผลัดใบช่วงสั้นๆ เปลือกต้นสีเทาเรียบ แตกไม่เป็นระเบียบ และหลุดร่อนเป็นแผ่น เปลือกในสีน้ำตาลแกมเหลือง เนื้อไม้มีสีแดงอมม่วงถึงแดงเลือดหมู เนื้อละเอียด แข็งแรงทนทาน ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ เรียงสลับ ใบย่อย 7-9 ใบ รูปไข่หรือรูปใบหอก กว้าง 3-4 เซนติเมตร ยาว 4-7 เซนติเมตร ปลายใบแหลมเป็นติ่งหู โคนใบมนกว้าง ขอบใบเรียบเป็นคลื่นเล็กน้อย แผ่นใบบางแต่ค่อนข้างเหนียว คล้ายแผ่นหนัง แผ่นใบด้านบนสีเขียวเข้ม แผ่นใบด้านล่างสีเขียว ดอกช่อแบบช่อแยกแขนง ออกที่ปลายยอดหรือซอกใบใกล้ปลายยอด ผลเป็นฝักแห้งไม่แตก ฝักรูปขอบขนาน แบนบาง เกลี้ยง เมล็ดรูปไต สีน้ำตาลเข้ม 1-4 เมล็ด ต่อฝัก ผิวเมล็ดค่อนข้างมัน เชื่อว่าปลูกไว้จะช่วยพยุงให้โชคดีมีชัย
สรรพคุณ :
ราก แก้พิษไข้เซื่องซึม
เปลือก ต้มเอาน้ำ อมแก้ปากเปื่อย ปากแตกระแหง
Medicinal Used :
Root : antipyretic
Stem bark : decoction ; keep in the mouth relieve mouth ulcer.
เอกสารอ้างอิง :
ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. (2553). พะยูง, 2 ตุลาคม 2561.
http://www.phargarden.com/main.php?action=viewpage&pid=249